Często można usłyszeć, że raz uszkodzony staw kolanowy już nigdy nie wróci do pełnej sprawności. Jest w tym sporo prawdy – wszak ten największy staw w organizmie jest jednocześnie drugim pod względem narażenia na obciążenia (zaraz po stawie skokowym). Kolana codziennie pracują na pełny etat, aby człowiek mógł chodzić, biegać, tańczyć, wspinać się po schodach, skakać, siedzieć… Źle znoszą zarówno intensywne uprawianie sportu, jak i bezczynne siedzenie czy pracę w nieergonomicznej pozycji. W dodatku nierzadko muszą dźwigać nadmierny ciężar wynikający z nadwagi, otyłości czy ciąży. Ulegają również urazom i schorzeniom, między innymi takim jak zapalenie stawów kolanowych. Na czym polega ta dolegliwość i czy można całkowicie ją wyleczyć?
Jak dochodzi do zapalenia kolana?
Najprostszą przyczyną zapalenia w stawie kolanowym jest przeciążenie powstałe np. wskutek dźwigania ciężarów, pracy w niewygodnej pozycji, błędów treningowych czy nadmiernego wysiłku. Na tego typu urazy szczególnie narażeni są zawodowi tancerze oraz wyczynowi sportowcy. Jednak zapalenie stawów kolanowych może przydarzyć się także dzieciom i seniorom – podeszły wiek wręcz sprzyja chorobie. Problemy z kolanami u dzieci mogą wynikać z wad wrodzonych kończyn dolnych, zwłaszcza szpotawości lub koślawości kolan. U wielu pacjentów za stan zapalny w tej części ciała odpowiada inna choroba, np. reumatoidalne zapalenie stawów, dna moczanowa czy zwyrodnienie stawów. Zapalenie kolan występuje również u osób poddanych artroskopii lub innemu zabiegowi stawu kolanowego. Ponadto schorzenie częściej dotyka kobiety i ludzi otyłych.
Jak przebiega zapalenie stawów kolanowych?
Stan zapalny kolan może obejmować różne struktury stawowe – błonę maziową, kaletki, torebkę stawową. Za dolegliwości w stawie kolanowym może odpowiadać także tzw. ciało Hoffy (tłuszczowe ciało podrzepkowe), które wykazuje tendencję do obrzęków i przerastania. Niezależnie od dokładnej lokalizacji ognisk zapalnych chory doświadcza bólu kolana, który może nasilać się pod wpływem ruchu i ucisku (zapalenie kaletek) lub prostowania nogi (zapalenie ciała Hoffy). Oprócz bólu występują typowe objawy zapalenia, tj. obrzęk stawu kolanowego, zaczerwienienie oraz ocieplenie skóry nad stawem.
Stanom zapalnym kaletki lub błony maziowej dodatkowo towarzyszy wysięk do jam stawu, który wymaga zabiegu odbarczenia. Z kolei zapalenie ciała Hoffa można rozpoznać po obustronnym uwypukleniu skóry w okolicach rzepki. Charakterystyczne „trzeszczenie” wydobywające się podczas zginania kolana może świadczyć o zapaleniu stawu rzepkowo-udowego. Ból występujący w przebiegu tego schorzenia zazwyczaj ustępuje po wstaniu i przemierzeniu kilku kroków. Ponieważ zapalenie stawów kolanowych często prowadzi do zesztywnienia kolana, chory ma również problem z normalnym poruszaniem nogami. Zapalenie kolan u dzieci często manifestuje się nie bólem, ale właśnie utrudnionym chodzeniem – maluch może utykać i wyrażać niechęć wobec aktywności fizycznej. U dzieci dolegliwości wynikające ze zesztywnienia stawów można zaobserwować zwłaszcza rano i po dłuższym spoczynku.
Jak leczyć zapalenie kolan?
Osoby cierpiące z powodu wyżej wymienionych objawów powinny przede wszystkim odciążyć chore kolano – wskazany jest odpoczynek z uniesioną nogą (taka pozycja zapobiega gromadzeniu się płynu w stawie). Warto również przykładać zimne okłady (3 x dziennie przez 15-20 minut), które zmniejszają opuchliznę i łagodzą ból. Zapalenie stawu kolanowego wymaga również leczenia farmakologicznego z zastosowaniem niesteroidowych leków przeciwzapalnych (doustnych lub w formie maści/żelu) oraz sterydów wstrzykiwanych bezpośrednio do stawu. Jeśli chorobie towarzyszy wysięk, lekarz musi usunąć płyn nagromadzony w jamie stawowej i zakończyć zabieg opatrunkiem uciskowym. Ponieważ zapalenie stawów kolanowych utrudnia normalne poruszanie i może doprowadzić do trwałego pogorszenia sprawności, pacjent może zostać skierowany na zabiegi fizykoterapeutyczne oraz kinesiotaping. Aby zminimalizować ryzyko pogłębiania urazu, lekarz może zalecić noszenie specjalnego stabilizatora lub ortezy. Jeśli leczenie kolana nie przynosi efektów, schorzenie może wymagać zabiegu operacyjnego (artroskopii) polegającego na wycięciu zmienionej chorobowo części (np. kaletki, błony maziowej, ciała Hoffa). Pacjentom zagrożonym kalectwem proponuje się również wszczepienie endoprotezy stawu kolanowego.
Be First to Comment