Jak można domyślić się z nazwy, na młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów cierpią dzieci i młodzież. Chorobę rozpoznaje się, jeśli pierwsze objawy wystąpią przed ukończeniem 16. roku życia. Nie wszyscy jednak wiedzą, że MIZS nie dotyczy jednego schorzenia, a całej grupy schorzeń obejmujących stawy. Niestety podobnie jak w przypadku innych chorób reumatycznych, tak również tutaj medycyna nie do końca poznała przyczyny, a leczenie bywa trudne i długotrwałe. Podobieństwo z „dorosłymi” chorobami reumatycznymi wynika również z możliwych powikłań – skutki MIZS obejmują m.in. deformacje kończyn, osłabienie kości, osteoporozę, zaćmę, a nawet ślepotę. Ponieważ problem dotyczy dzieci, bardzo ważna jest edukacja rodziców, aby potrafili w porę rozpoznali objawy MIZS, zanim dojdzie do rozwoju choroby i powikłań.
Które dzieci są szczególnie narażone na młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów?
Wśród schorzeń reumatycznych sprawdza się powiedzenie – choroba nie wybiera. Do dzisiaj nie wiadomo, co doprowadza do zachorowania konkretnych pacjentów na MIZS. Medycyna zdołała jednak ustalić, że choroba ma podłoże autoimmunologiczne. Oznacza to, że wskutek niewiadomych czynników dochodzi do zaburzeń układu odpornościowego – leukocyty atakują zdrowe komórki organizmu i niszczą je na podobnej zasadzie jak patogeny chorobotwórcze.
Mimo że młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów nadal pozostaje zagadką, udało się wyodrębnić czynniki sprzyjające chorobie. Na MIZS częściej chorują dziewczynki oraz dzieci obciążone genetycznie, tzn. których członkowie rodziny cierpią na reumatyzm. Część naukowców twierdzi, że bodźcem zaostrzającym przebieg choroby jest stres – choć do tej pory brakuje rzetelnych dowodów na poparcie tej tezy. Według innych na wystąpienie MIZS duży wpływ mają przebyte infekcje wirusowe.
Jakie objawy wywołuje MIZS?
Małe dzieci często nie potrafią umiejscowić źródła bólu ani dokładnie opisać dolegliwości – dlatego też we wczesnym rozpoznaniu MIZS ogromną rolę odgrywają rodzice. Ponieważ schorzenie może mieć różny przebieg (przypominamy, że tym terminem określamy całą grupę dziecięcych chorób stawów), skupimy się na podstawowych objawach.
Bez wątpienia najważniejszym symptomem jest ból, jednak z przyczyn oczywistych rodzice mogą mieć trudności z rozpoznaniem jego natury. Dlatego też należy zwrócić uwagę na inne czynniki alarmujące: obrzęki w okolicach stawów, ograniczenie sprawności dziecka, problemy z chodzeniem (utykanie). Charakterystycznym zjawiskiem reumatycznym jest poranna sztywność stawów, która ustępuje po ok. 1 godzinie – do tego czasu dziecko może mieć trudności ze wstaniem i wykonywaniem zwykłych czynności.
Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów wywołuje również objawy nieswoiste (ogólne), tj. gorączkę i osłabianie – w rezultacie dziecko często trafia do lekarza z podejrzeniem grypy lub przeziębienia. Stan zapalny może obejmować różne stawy, zarówno te niewielkie w palcach i stopach, jak i duże (barkowy, kolanowy, łokciowy, biodrowy).
W przebiegu MIZS o początku uogólnionym można dodatkowo zauważyć powiększenie węzłów chłonnych oraz wysypkę z krostkami w odcieniu łososiowym. Przy młodzieńczym łuszczycowym zapaleniu stawów choruje także skóra, którą pokrywają swędzące wykwity ze srebrną łuską. U pacjentów cierpiących na MIZS z zapaleniem przyczepów ścięgien, dochodzi również do problemów ze wzrokiem i zaburzeń jelitowych.
Jak przebiega leczenie młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów?
Przebieg procedury terapeutycznej zależy od nasilenia objawów oraz rodzaju MIZS. Lekami pierwszego rzutu są niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), podaje się również iniekcje dostawowe z glikokortykosteroidami. Ponieważ obie grupy leków wywołują wiele działań niepożądanych, stosowane są jedynie czasowo i w razie pogorszenia stanu zdrowia.
Aby zapobiec dalszym uszkodzeniom stawów i powikłaniom ogólnoustrojowym, przeprowadza się terapię skojarzoną z zastosowaniem leków modyfikujących przebieg choroby oraz leków biologicznych – w taki sam sposób leczy się pacjentów cierpiących na RZS.
Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów prowadzi do obniżenia sprawności i deformacji kończyn, dlatego dzieci kierowane są również na zabiegi rehabilitacyjne. W ciężkich przypadkach stosuje się leczenie operacyjne.
Be First to Comment