Press "Enter" to skip to content

Co to jest toczeń trzewny i jakie objawy wywołuje?

Toczeń to bez wątpienia „ulubiona” choroba charyzmatycznego dr House’a – głównego bohatera jednego z najbardziej popularnych seriali medycznych. Niemal w każdym odcinku zespół genialnego doktora sugeruje właśnie toczeń jako diagnozę, niezależnie od dolegliwości pacjenta. Choć ostateczne rozpoznanie zawsze okazuje się zgoła inne, fani serialu najlepiej zapamiętali właśnie toczeń trzewny. Ale czy zadali sobie trud, by dowiedzieć się czegoś więcej o tej chorobie? Jak się okazuje, toczeń jest równie zagadkowy jak każdy przypadek Gregory’ego House’a i tak samo złośliwy jak sam doktor.

Toczeń – wielka medyczna tajemnica

Toczeń trzewny, szerzej znany jako toczeń rumieniowaty układowy, to schorzenie reumatyczne polegające na przewlekłym zapaleniu tkanek i narządów. Za zachorowanie odpowiada układ odpornościowy, który traktuje własne komórki jak czynnik chorobotwórczy. Mówiąc obrazowo, w przebiegu schorzenia organizm niszczy sam siebie, doprowadzając do rozległych uszkodzeń ważnych organów. Toczeń trzewny atakuje serce, nerki, płuca, mózg. Istnieje jeszcze druga postać tej niebezpiecznej choroby – toczeń rumieniowaty skórny, który wywołuje m.in. nadwrażliwość na słońce oraz powstanie dermatoz w postaci plam, wykwitów i krostek.

Niestety nie wiadomo, co doprowadza do autoagresywnej reakcji układu odpornościowego. Lekarze podejrzewają, że winny jest wadliwy element łańcucha genetycznego, który uaktywnia chorobę wskutek częstego przebywania na słońcu, infekcji wirusowej czy przyjmowania niektórych leków. Niektórzy wysnuwają śmiałe tezy, jakoby toczeń był efektem zażywania tabletek antykoncepcyjnych. Jednak do tej pory tej zagadki nie rozwiązał nawet medyczny geniusz, dr. House.

Kto może zachorować na toczeń?

Toczeń rumieniowaty trzewny nie jest szczególnie wybredny – atakuje ludzi w różnym wieku, zarówno kobiety, jak i mężczyzn. Niemniej podobnie jak inne choroby reumatyczne, szczególnie upodobał sobie kobiety w wieku 20-55 lat.

Jakie objawy wywołuje toczeń trzewny?

Rozpoznanie tocznia jest bardzo trudne ze względu na zróżnicowane dolegliwości oraz występowanie okresów wyciszenia. Na początku objawy mogą skupić się wokół jednego narządu, następnie po fazie remisji może dojść do zaostrzenia i zaatakowania również innych części organizmu. Niestety wycofanie choroby jest tylko pozorne – po okresie dobrego samopoczucia pierwotne dolegliwości nie ustępują, a następne objawy mogą narastać lawinowo.

W celu ułatwienia diagnozy Amerykańskie Towarzystwo Reumatologiczne wprowadziło kryteria, na podstawie których można rozpoznać toczeń trzewny. Są to:

  1. charakterystyczny rumień na policzkach w kształcie motyla
  2. rumień krążkowy (zaczerwieniona i łuszcząca się skóra)
  3. nadwrażliwość na światło
  4. niebolesne owrzodzenia jamy ustnej
  5. zapalenie co najmniej dwóch stawów, niewidoczne w badaniach RTG
  6. zapalenie opłucnej lub osierdzia
  7. zaburzenia nerek (białkomocz powyżej 0,5 g/dobę lub wałeczki nerkowe w moczu)
  8. zaburzenia układu nerwowego (drgawki, stany lękowe, upośledzenie umysłowe)
  9. odchylenia hematologiczne (niedokrwistość, limfopenia, leukopenia, trombocytopenia)
  10. zaburzenia układu odpornościowego
  11. przeciwciała przeciwjądrowe (ALA)

Toczeń trzewny rozpoznaje się po stwierdzeniu (na podstawie badań lub wywiadu) przynajmniej 4 spośród wyżej wymienionych kryteriów, przy czym obowiązkowym kryterium jest wystąpienie zaburzeń immunologicznych lub przeciwciał przeciwjądrowych (ALA).

W ustaleniu diagnozy pomagają również dodatkowe kryteria diagnostyczne, m.in.: objaw Raynauda (sinienie palców), utrata włosów, stężenie białka całkowitego w osoczu powyżej 80g/l, powiększenie węzłów chłonnych, powiększenie śledziony, stan podgorączkowy, zmiany histologiczne w nerkach.

Jak przebiega leczenie tocznia?

Podobnie jak inne przewlekłe choroby reumatyczne, również toczeń trzewny nie poddaje się całkowitemu wyleczeniu. Terapia skupia się na zwalczaniu objawów i zapobieganiu uszkodzeniom ważnych narządów. Leczenie opiera się głównie na przyjmowaniu leków z grupy steroidów, immunosupresantów (leki wyciszające układ odpornościowy), przeciwzapalnych oraz przeciwmalarycznych. Dodatkowo u niektórych pacjentów przeprowadza się zabiegi oczyszczania osocza krwi.

W leczeniu tocznia bez wątpienia najważniejszy jest czas, jaki upłynął od zachorowania do wdrożenia terapii. Wczesne rozpoznanie pozwala uniknąć zagrażających życiu powikłań, takich jak niewydolność nerek czy zapalenie mięśnia sercowego. Odpowiednio dobrane środki farmakologiczne zapobiegają również niepełnosprawności psychicznej i umysłowej – a tego pacjenci obawiają się najbardziej. Wprawdzie toczeń trzewny nie jest uleczalny, jednak ponad 50% pacjentów żyje co najmniej 20 lat od wykrycia choroby.

[Głosów:31    Średnia:2.1/5]

Be First to Comment

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *