Układ szkieletowy pełni dość zrozumiałą funkcję w ludzkim organizmie. Umożliwia poruszanie, chroni narządy, bierze udział w produkcji krwi i w zasadzie stanowi „trzon” całego ciała. Gdy w czasie grypy czy przeziębienia mówisz czuję łamanie w kościach, zwykle masz na myśli bóle mięśni i nieprzyjemne rwanie w stawach. Ale kości również mogą boleć – wie o tym każdy, kto choć raz przeżył złamanie. Z kolei nastolatkom doskwierają tzw. bóle wzrostowe związane z intensywnym wydłużaniem kośćca. Niestety, kości mogą również chorować, z czego nie każdy zdaje sobie sprawę. Tymczasem schorzenia układu szkieletowego dotyczą osób w każdym wieku – od małych dzieci do seniorów. A oto niektóre choroby kości, które poważnie ograniczają sprawność pacjentów.
Osteoporoza
Kojarzona jest głównie z kobietami wkraczającymi w okres menopauzy, jednak chorować mogą także starsi mężczyźni i młodsze panie. Podobnie jak wiele innych przewlekłych schorzeń (np. miażdżyca) przez długi czas pozostaje w ukryciu – na początku nie daje praktycznie żadnych objawów. Niestety, w organizmie teoretycznie zdrowego człowieka następuje stopniowa degeneracja kości. Mocna i pełna wewnętrzna struktura kostna powoli zaczyna przypominać rzadkie sito.
W przebiegu tej choroby kości stają się słabe i kruche, dlatego pacjenci w zaawansowanym stadium cierpią na nawracające złamania i stłuczenia. Wystarczy niewinny upadek, by chory odczuł jego skutki w postaci mało przyjemnego pobytu w szpitalu i długotrwałego unieruchomienia. Ta choroba kości jest wyjątkowo podstępna – powoduje niezauważalne złamania kompresyjne kręgosłupa, które z czasem dają o sobie znać bólem pleców, wadami postawy (garbem) i obniżeniem wzrostu. Osteoporoza odpowiada również za bardzo niebezpieczne złamania kości udowej, których powikłania mogą doprowadzić do śmierci pacjenta.
Choroba Pageta
Na to schorzenie cierpią głównie mężczyźni. Mimo niejasnej etiologii specjaliści podejrzewają, że istotną rolę odgrywają obciążenia genetyczne i pochodzenie etniczne (najczęściej występuje w Wielkiej Brytanii i Europie Zachodniej, Australii, Nowej Zelandii, USA i Kanadzie). W przebiegu tej przewlekłej choroby kości dochodzi do nadmiernego przyrostu kośćca. Wydłużenie i pogrubienie kości idzie w parze z ich rozmiękczeniem – wskutek tego zjawiska powstają miejscowe deformacje, zniszczenia stawów, dolegliwości bólowe i inne zaburzenia. Osłabiony kościec jest również bardziej podatny na uszkodzenia, przez co chorobie Pageta towarzyszą częste złamania wskutek błahych urazów.
Krzywica
Krzywica to choroba kości występująca u dzieci. Główną przyczyną jest niedobór witaminy D3 – bardzo ważnego składnika odżywczego, który odpowiada m.in. za prawidłowe wchłanianie wapnia, czyli pierwiastka niezbędnego do wzrostu i zdrowia kośćca. Ponieważ witamina D syntezowana jest przez organizm pod wpływem promieni słonecznych, na krzywicę najbardziej narażone są dzieci stale przebywające w domu (np. często chorujące), stroniące od zabawy na dworze i mieszkające w mocno zanieczyszczonych miastach. Wskutek upośledzonego przyswajania wapnia dochodzi do zmiękczenia i deformacji kości, co z czasem uwidacznia się w postaci poważnych wad postawy, płaskostopia, koślawości i szpotawości kolan oraz innych zniekształceń (kwadratowa czaszka, klatka piersiowa ptasia, żabi brzuch).
Choroba Albersa-Schönberga, czyli marmurkowatość kości
Paradoksalnie gęste kości mogą być skutkiem rzadkiej choroby dziedzicznej. U osób dotkniętych tym schorzeniem dochodzi do zaburzeń w procesie odnawiania kości, wskutek czego nadmiernie się rozrastają. Stają się twarde i ciężkie, co zwiększa podatność na złamania i wady postawy. Marmurkowatość kości prowadzi również do poważnych problemów hematologicznych, ponieważ szpik kostny nie jest w stanie wyprodukować odpowiedniej ilości elementów morfotycznych krwi (erytrocytów, leukocytów i trombocytów). W przebiegu tej genetycznej choroby kości może dojść do śmierci pacjenta, zwłaszcza jeśli rozwinie się w okresie niemowlęctwa. U starszych dzieci schorzenie może przebiegać łagodniej, czasami nawet bez szczególnych objawów.
Martwica kości
Aby kość rozwijała się prawidłowo, tak jak inne organy potrzebuje składników odżywczych transportowych przez krew. Jeśli podaż krwi zostanie zatrzymana, może dojść do choroby kości zwanej martwicą. Obumarła tkanka kostna zostaje zastąpiona przez nową, jednak w tym miejscu szkielet jest szczególnie narażony na złamania i zniekształcenia. Choroba zazwyczaj obejmuje kości kończyn i najczęściej dotyczy osób pomiędzy 40. a 60. rokiem życia. Na wystąpienie schorzenia szczególnie narażeni są ludzie otyli, często spożywający alkohol i przyjmujący duże ilości leków.
Wrodzona łamliwość kości
To choroba o podłożu genetycznym mająca związek z nieprawidłową strukturą kolagenu. Wskutek tego zaburzenia kości stają się kruche, a tym samym są bardziej podatne na złamania – uszkodzenia następują zarówno po niewielkim urazie, jak i samoistnie. Charakterystycznymi zjawiskami przy tej chorobie kości są niski wzrost oraz łukowate zniekształcenia kości widoczne na zdjęciach rentgenowskich. Ponadto schorzeniu często towarzyszą problemy ze wzrokiem i nerkami.
Be First to Comment