Czujesz ból w okolicy krzyża, który promieniuje do kończyn dolnych? Choć zazwyczaj przyczyną bólu w dolnej części pleców jest przyjmowanie nieergonomicznej pozycji podczas pracy, warto skonsultować swoje dolegliwości ze specjalistą. W niektórych przypadkach – zwłaszcza u młodych osób w wieku 17-35 lat – ból pleców może zwiastować początek choroby Bechterewa. To inna nazwa zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa (ZZSK), schorzenia o charakterze przewlekłym, które w skrajnej postaci może doprowadzić nawet do inwalidztwa. Jak dochodzi do zachorowania? I w jaki sposób zapalenie stawów kręgosłupa wpływa na życie chorego?
Przyczyny zapalenia kręgosłupa
Choroba Bechterewa jest drugim (po RZS) najczęściej diagnozowanym schorzeniem reumatycznym. Atakuje w każdym wieku, jednak najbardziej narażeni są młodzi ludzie – studenci, osoby rozpoczynające karierę zawodową, nowożeńcy i świeżo upieczeni rodzice. Ze względu na intensywny tryb życia (nauka, praca, rodzina) chorzy z reguły nie zauważają lub lekceważą początki zapalenia stawów kręgosłupa. W efekcie od zachorowania do postawienia diagnozy może minąć nawet 5 lat lub więcej, co oczywiście opóźnia leczenie i utrudnia zachowanie pełnej sprawności. Do dziś nie wiadomo, co właściwie wywołuje ZZSK – podobnie jak w przypadku reumatoidalnego zapalenia stawów, można jedynie wyodrębnić bodźce potencjalnie sprzyjające temu schorzeniu. Uważa się, że do zachorowania konieczne jest sprzężenie czynników genetycznych (a konkretnie obecność antygenu HLA B27), zaburzeń immunologicznych oraz przyczyn środowiskowych (mikrourazy, infekcje przewodu pokarmowego i dróg moczowo-płciowych).
Charakterystyczne cechy ZZSK
Początki choroby Bechterewa łatwo przegapić, zwłaszcza jeśli młody człowiek jest zaabsorbowany nauką, pracą lub życiem rodzinnym. Wówczas podstawowym objawem jest tępy ból w części krzyżowo-biodrowej, promieniujący w dół (choć trudny do dokładnego zlokalizowanego). Dolegliwości są wprawdzie uciążliwe, jednak mijają pod wpływem aktywności fizycznej. Typowy ból pleców przy ZZSK nasila się nad ranem i często zmusza chorego do wcześniejszego wstania z łóżka. Ponieważ wielu młodych ludzi uprawia poranną gimnastykę lub jogging, chory zwyczajnie zapomina o swoich dolegliwościach. Paradoksalnie choroba skłania do ruchu – ból nie ustępuje po przyjęciu pozycji leżącej czy po odpoczynku, a właśnie pod wpływem ćwiczeń lub intensywnej pracy fizycznej. Zmiany chorobowe zazwyczaj postępują od kości krzyżowej wzdłuż kręgosłupa w górę, choć w niektórych przypadkach objawy zaczynają się od bólu kręgosłupa szyjnego. Ponieważ schorzenie ma charakter zapalny, mogą wystąpić objawy świadczące o walce układu odpornościowego z infekcją, tj. gorączka, uczucie rozbicia, zmęczenie. Zapalenie stawów kręgosłupa ma charakter przewlekły, choć może mieć różny przebieg – od łagodnego i prawie niewyczuwalnego, po bardzo ciężki i prowadzący do poważnej utraty sprawności.
Problemy chorych na zapalenie kręgosłupa
W przebiegu choroby Bechterewa dochodzi do stopniowego kostnienia stawów, więzadeł i dysków międzykręgowych w kręgosłupie. Brak elastycznych połączeń powoduje sztywność pleców, co utrudnia normalne poruszanie – pacjenci z zaawansowanym ZZSK chodzą pochyleni do przodu niczym narciarze.
Na początku, gdy zmiany obejmują jedynie dolny odcinek pleców, chory odczuwa dyskomfort podczas pracy w pozycji siedzącej. Musi co jakiś czas „rozruszać się” i zażyć tabletkę przeciwbólowa. Gdy stan zapalny zaatakuje szyję, chory nie może swobodnie poruszać głową, czego rezultatem są poważne problemy z prowadzeniem samochodu. Zapalenie stawów kręgosłupa w odcinku piersiowym jest szczególnie dotkliwe ze względu na utrudnione oddychanie oraz ból nasilający się podczas ruchu żeber przy kichaniu czy kaszlu.
Dla młodego człowieka utrata sprawności jest druzgocącym doświadczeniem – choroba stopniowo odbiera władzę nad ciałem i uniemożliwia wykonywanie nawet tak prostych czynności jak wkładanie butów, wstawanie z krzesła, ubieranie się, sięganie po książkę leżącą na półce czy podnoszenie rzeczy z podłogi. Choroba Bechterewa uderza w całą rodzinę – na zaawansowanym etapie chory nie może wykonywać swojej pracy i ma trudności w zajmowaniu się dzieckiem.
Wbrew swej nazwie zapalenie stawów kręgosłupa może zaatakować również inne części ciała – biodra, kolana, stopy, dłonie, twarz (żuchwę). Niestety u części chorych przewlekły stan zapalny może doprowadzić do dalszych powikłań w postaci zapalenia oka, miażdżycy, choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, uszkodzenia nerek oraz zaburzeń neurologicznych. Za część powikłań odpowiadają także długotrwale przyjmowane leki, zwłaszcza z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych.
Be First to Comment