Reumatoidalne zapalanie stawów może mieć łagodny początek, wtedy od zachorowania do wystąpienia widocznych objawów może minąć kilka tygodni, a nawet miesięcy. Jednak u części chorych RZS rozwija się tak szybko, że już po kilku dniach trafiają do lekarza z podejrzeniem reumatyzmu. Drugi scenariusz jest o tyle korzystny, że wcześnie rozpoznana choroba lepiej poddaje się leczeniu i pacjent ma większe szanse na uniknięcie poważnego uszkodzenia stawów. Niestety wielu chorych nie jest w stanie wcześnie rozpoznać RZS – objawy początkowe mogą sugerować zwykłe przeziębienie lub grypę. Jak wygląda przebieg tego schorzenia i jakie typowe dolegliwości towarzyszą reumatyzmowi?
Reumatoidalne zapalenie stawów – objawy ogólne
Wczesne zdiagnozowanie RZS może być trudne ze względu na lekceważące podejście pacjenta do swojego stanu zdrowia. Ogólnoustrojowe objawy zapalenia stawów nie skłaniają do niezwłocznej wizyty w przychodni, ba – nawet lekarz pierwszego kontaktu może je uznać za początek infekcji typowej dla sezonu jesienno-zimowego.
Jakie dolegliwości mogą świadczyć o zachorowaniu na reumatyzm? Alarmującym symptomem jest długo utrzymujący się stan podgorączkowy. Podwyższonej temperaturze towarzyszą bóle mięśniowe, a więc podobnie jak przy przeziębieniu lub grypie. Ponadto choremu doskwiera uczucie wyczerpania, które nie mija nawet po odpoczynku i w dni wolne od pracy. Złe samopoczucie odbija się na apetycie, dlatego spadek wagi jest dość typowy dla wczesnego RZS. Objawy te trudno jednoznacznie powiązać z reumatyzmem, dlatego chorzy często trafiają do specjalisty dopiero już po wystąpieniu charakterystycznych dolegliwości stawowych.
Typowe objawy RZS obejmujące układu ruchu
Istotą RZS jest zapalenie stawów, zazwyczaj postępujące symetrycznie (po obu stronach ciała). Zmiany chorobowe we wczesnym stadium lokalizują się w stawach nadgarstków, palców, kolan i stóp. Z czasem stan zapalny zajmuje stawy barkowe, łokciowe i biodrowe. Schorzenie częściej skupia się w kończynach górnych niż dolnych, przy czym na samym początku atakuje stawy dłoni (międzypaliczkowe bliższe oraz śródręczno-paliczkowe). Na tym etapie można łatwo rozpoznać RZS – objawy wyraźnie wskazują na reumatyzm:
- ból stawów,
- opuchlizna wokół zajętego stawu,
- ocieplenie skóry w miejscu stawu,
- zmiany występujące symetrycznie,
- poranne zesztywnienie stawu ustępujące po ponad 1 godzinie.
Niepowstrzymana lekami choroba powoduje trwałe uszkodzenia struktur stawowych, co prowadzi do unieruchomienia zajętego stawu i stopniowej utraty sprawności. Objawy RZS są widoczne również dla osób postronnych – zaawansowany reumatyzm powoduje specyficzne deformacje, m.in. łokciowe wygięcie palców, przykurcze palców w kształcie łabędziej szyi, skrócenie palców, odwrócenie stopy, przykurcze stawów łokciowych, zniekształcenia palców stóp. Ponadto u 25% chorych występują tzw. guzki reumatoidalne, dość widoczne pod skórą w pobliżu stawu lub na powierzchniach wyprostnych. Proces zapalny toczący się w stawach może mieć wpływ również na pobliskie włókna mięśniowe – objawy RZS mogą obejmować osłabienie siły mięśni wynikające ze stopniowego ich zaniku.
Powikłania RZS – objawy pozastawowe
Chorzy na RZS muszą zdać sobie sprawę, że nieleczony stan zapalny może zaatakować również inne narządy, nie tylko stawy czy mięśnie. Zmiany naczyniowe mogą uwidocznić się w postaci plamek na paznokciach i wokół nich, bolesnych owrzodzeniach, zgorzelach, niedokrwieniu narządów. Dość często występuje zapalenie spojówek, co chory odczuwa w postaci suchości oczu i uczucia ciała obcego w oku. Objawy RZS mogą skupić się również na układzie nerwowym – choroba powoduje m.in. ucisk na rdzeń kręgowy, co z kolei prowadzi do zaburzeń czucia, drętwienia kończyn, niedowładu. U chorych na reumatyzm często dochodzi także do zaburzeń hematologicznych w postaci anemii, powiększenia węzłów chłonnych oraz chłoniaków. Reumatoidalne zapalenie stawów zwiększa również ryzyko osteoporozy – schorzenia, które prowadzi m.in. do patologicznych złamań. Dolegliwości przy RZS mogą obejmować również choroby płuc, uszkodzenie nerek, problemy z sercem. Niestety, choroba może również doprowadzić do nagłej śmierci. Przedwczesne zgony pacjentów wynikają głównie z podatności na miażdżycę, której konsekwencjami są m.in. udar mózgu i zawał serca.
Be First to Comment