Leki na reumatyzm – rodzaje i działanie

Choroby reumatyczne nadal stanowią twardy orzech do zgryzienia dla współczesnej medycyny. Ze względu na nieznaną etiologię trudno mówić o profilaktyce czy usunięciu bezpośredniej przyczyny schorzenia. Terapia ogranicza się do spowalniania uszkodzeń w stawach oraz uśmierzaniu objawów – głównie bólu, obrzęków i porannej sztywności. Leki na reumatyzm wraz z zabiegami rehabilitacyjnymi pomagają przywrócić pacjentowi sprawność i umożliwiają normalne funkcjonowanie. Niestety, czasami choroba postępuje mimo optymalnie dobranej terapii, wskutek czego choremu może grozić nawet wózek inwalidzki. Powstaje zatem pytanie, czy leki na reumatyzm dostępne bez recepty rzeczywiście są skuteczne, czy tylko utrudniają leczenie?

Jak przebiega leczenie reumatyzmu?

Niestety, nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Reumatyzm to potoczna nazwa dla ok. stu schorzeń, których wspólnymi mianownikiem jest przewlekły stan zapalny tkanki łącznej. Do chorób reumatycznych należy m.in.

• reumatoidalne zapalenie stawów,
• młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów,
• guzkowe zapalenie tętnic,
• toczeń rumieniowaty układowy,
• łuszczycowe zapalenie stawów,
• zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa,
• zapalenie mięśniowe i zapalenie skórno-mięśniowe.

Zmiany chorobowe najczęściej obejmują stawy i kości, choć może dojść do zaatakowania innych narządów, np. serca, płuc, oczu. Choć większość z nich ma niejasną przyczynę, schorzenia reumatyczne zwykle mają podłoże autoimmunologiczne. Oznacza to, że stan zapalny postępuje na skutek nieprawidłowego działania układu odpornościowego, który myli własne komórki z obcymi wywołującymi choroby. W rezultacie leukocyty (komórki biorące udział w reakcji odpornościowej) usiłują zwalczyć zdrową tkankę, prowadząc do jej uszkodzenia. Leki na reumatyzm mają za zadanie osłabić działanie układu odpornościowego oraz wyciszyć reakcje odpowiedzialne za uszkodzenia tkanki łącznej. Do tej grupy farmaceutyków zaliczamy m.in. glikokortykosteroidy, leki przeciwmalaryczne, metotreksat, leflunomid, cyklosporynę, azatioprynę, leki biologiczne.

Ponieważ dolegliwości występujące przy chorobach reumatycznych (bóle i zesztywnienie stawów, obrzęki, zaczerwienienia, gorączka i osłabienie) są wynikiem stanu zapalnego, w leczeniu objawowym stosuje się głównie niesteroidowe leki przeciwzapalne. Niestety ze względu na szereg niepożądanych skutków ubocznych, NLPZ mogą być przyjmowane jedynie przez krótki czas w okresie nasilenia objawów choroby. Leki na reumatyzm z tej grupy nie modyfikują przebiegu choroby (tzn. nie spowalniają jej rozwoju), dlatego konieczne jest wdrożenie terapii kombinowanej z zastosowaniem leków o działaniu immunosupresyjnym.

Leki na reumatyzm bez recepty

Choroby reumatyczne mogą prowadzić do kalectwa i poważnych uszkodzeń narządów wewnętrznych, dlatego nie wolno ich bagatelizować. Chory nie powinien leczyć się na własną rękę – nawet przyjmowanie środków dostępnych bez recepty warto skonsultować z lekarzem. Codzienne sięganie po tabletki przeciwbólowe jedynie maskuje objawy i może znacznie opóźnić postawienie prawidłowej diagnozy. Weź pod uwagę, że reumatyzm może mieć ponad 100 różnych postaci – czas, który upłynie do postawienia diagnozy może zaważyć o efektywności leczenia.

Niemniej jeśli choroba przebiega łagodnie i lekarz nie widzi konieczności agresywnej terapii, pacjent może sięgnąć po ogólnodostępne leki na reumatyzm, na które nie trzeba recepty. Oprócz łatwych w stosowaniu tabletek, chory ma do dyspozycji:

• naturalne maści (końska, bursztynowa, borowinowa, niedźwiedzia, z diabelskim pazurem);
• maści syntetyczne o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym;
• plastry rozgrzewające i przeciwbólowe;
• balsamy (np. z sadła świstaka, mineralne);
• żele przeciwbólowe;   
• płyny doustne;
• suplementy diety (np. chrząstką rekina);
• sole lecznicze (np. jodowo-bromowa);
• płyny do inhalacji parowej na bóle reumatyczne.

Leki przeciwreumatyczne dostępne bez recepty mają jedno podstawowe zadanie – łagodzą objawy choroby. Przynoszą ulgę w bólu, likwidują obrzęki, zmniejszają poranną sztywność. Jednak nie mają wpływu na układ odpornościowy, dlatego nie mogą zahamować postępu chorób reumatycznych. Jeśli zależy Ci na długotrwałej remisji i utrzymaniu sprawności jak najdłużej, musisz zwrócić się do specjalisty i postępować zgodnie z jego zaleceniami.